Pojęcie opieki i procesu opiekuńczo-wychowawczego
Wg Z. Dąbrowskiego:
Opieka – jest opartym na odpowiedzialności kompensacyjnej ciągłym i bezinteresownym zaspakajaniem przez opiekuna opiekuńczych potrzeb podopiecznego.
Wg A. Kelma:
Opieka – to działania podejmowane wobec osób ze względu na faktyczne lub potencjalne zagrożenie ich istnienia, przy braku lub ograniczonych możliwościach przezwyciężenia własnymi siłami tych osób.
Elementy składowe pojęcia opieka:
przedmiot – dziecko (jego potrzeby)
podmiot – osoby i instytucje podejmujące działania
treść opieki – środki i czynności użyte w toku działania
cel opieki – zaspakajanie potrzeb, działalność opiekuńcza
Proces opiekuńczo-wychowawczy – to ogół wzajemnych oddziaływań między wychowawcą, opiekunem a wychowankiem, podopiecznym odbywającym się w ramach określonej formy opieki nad dzieckiem. Proces ten może mieć charakter jednostkowy i w tym przypadku podstawę procesu stanowi relacja wychowanek-wychowawca. Może równiez mieć charakter zbiorowy, gdzie występuja relacje bardziej złożone, jak: wychowawca-wychowankowie, wychowankowie- wychowankowie, grupa wychowawcza-cała społeczność placówki, wychowanek-grupa wychowawcza, wychowawca-grupa wychowawcza.